افزایش نفوذ پذیری دیواره سلولی
افزایش جذب مواد مغذی موجود
تحریک رشد عمودی ریشه برای جذب بهتر مواد مغذی
افزایش تنفس و تشکیل ریشه
افزایش تولیدات گیاهی
تحریک رشد گیاه از طریق تسریع تقسیم سلولی، افزایش سرعت توسعه در سیستم های ریشه و افزایش عملکرد
کاهش ابتلای گیاه به آفات و بیماری‌ها
کاهش سطح استرس گیاه
کاهش نیاز گیاه به کودهای دیگر
افزایش کیفیت محصولات و ارزش غذایی
تقویت سنتز کلروفیل، قندها و اسیدهای آمینه در گیاهان
کمک به فتوسنتز
کودهایی که از مواد شیمیایی معدنی تشکیل شده اند، غیر آلی نامیده می شوند. عناصری که در این نوع کودها وجود دارد در واقع همان عناصری هستند که در کودهای آلی پیدا می کنید، با این تفاوت که در کود آلی، عناصر مستقیماً از منابع حیوانی یا گیاهی تأمین می‌شوند، ولی در کودهای آلی از طریق فرآیندهای شیمیایی تولید می‌گردند.
بیشتر کودها از سه عنصر اصلی شامل: نیتروژن (N)، فسفات (P) و پتاسیم (K) که همه گیاهان به آنها نیاز دارند تشکیل شده اند. برخی از کودها حاوی ریز مغذی هایی مانند کلسیم، منیزیم یا آهن نیز هستند. تفاوت بین کودهای آلی و معدنی در این است که کود معدنی برای گیاهان، مواد مغذی را به شکل خالص آن ها تحویل می دهد به طوری که بلافاصله در دسترس گیاه قرار می‌گیرد، اما در کودهای آلی، ابتدا باید توسط میکروارگانیسم های زنده خاک تجزیه شوند تا مواد مغذی در دسترس گیاهان قرار گیرند. این فرآیند تجزیه باعث میشود گیاهان در برابر بیماری‌ها و آفات مقاوم‌تر شوند، زیرا مواد آلی خاک را برای طولانی مدت فراهم می‌کنند. با این وجود استقبال کودهای معدنی در میان کشاورزان بیشتر است زیرا مانند کودهای آلی نیاز به تجزیه بیشتر ندارد و لذا راه حل سریع الاثری برای کمبود عناصر غذایی در گیاه هستند.
به این نوع کودها، کودهای شیمیایی یا مصنوعی و یا سنتزی نیز گفته میشود زیرا از مواد شیمیایی مانند نیتروژن (N)، فسفر (P) ، پتاسیم (K) و سایر عناصرشیمیایی در کارخانه‌ها تولید می‌شوند. کودهای شیمیایی برای رشد گیاه بسیار موثر هستند، اما استفاده از این کودها میتواند نگران کننده باشد زیرا ممکن است به منابع آب محلی سرازیر شوند یا به ارگانیسم های خاک مانند کرم های خاکی آسیب برسانند و علاوه بر این، کوددهی بیش از حد با مواد مصنوعی آلودگی محیط زیست و گرم شدن کره زمین را سرعت بخشیده و فعالیت میکرو ارگانیسم های خاک (موجودات خاکزی) را مختل می کند.
کود نیترات کلسیم علاوه بر اینکه یک مکمل قوی، حاوی ریز مغزی های ضروری برای گیاه است، جهت کنترل و پیشگیری بیماری های گیاه نیز کاربرد دارد. این کود میتواند گیاهان شما را تقویت کرده و بازدهی آنها را بیشتر کند. در عین حال از برخی مشکلات رایج گیاه مانند پوسیدگی انتهای شکوفه، لکه زنگ و... جلوگیری نماید. میتوان گفت کود نیترات کلسیم راز نگفته ی مزارع کشاورزی است. کود کلسیم نیترات تنها منبع کلسیم محلول در آب نیز می‌باشد که بهراحتی توسط گیاهان جذب میشود. اگر تا به حال از این کود استفاده نکرده اید و به اطلاعات بیشتری درباره آن نیاز دارید، این متن می تواند به شما کمک کند. در ادامه به معرفی کامل کود نیترات، ویژگی ها و کاربرد آن و همچنین نحوه مصرف و میزان مصرف آن خواهیم پرداخت.
کود نیترات کلسیم یک کود شیمیایی است که به صورت محلول در آب یا به صورت گرانوله استفاده میشود. این کود کلسیم و نیتروژن مورد نیاز گیاهان را به آن ها میرساند. کلسیم و نیتروژن در واقع عناصر فیزیولوژیکی مورد نیازی هستند که به قدرت و مقاومت گیاه در برابر بیماری ها کمک خواهند کرد.
انواع کودهای جلبک دریایی را می توانید در خاک گلدان، گلخانه ها یا روی برگ گیاهان استفاده کنید. بسته به مکانی که از این کودها استفاده می کنید، نتایج حاصله می تواند متفاوت باشد. محلول جلبک دریایی را می توان به تنهایی یا همراه با سایر کودها مورد استفاده قرار داد. قبل از استفاده بررسی کنید که مواد مغذی و جلبک دریایی شما با هم سازگاری داشته باشند. اگر گیاهان شما ریشه ندارند یا ساختار ریشه کمی دارند، آنها را به مدت 24 ساعت در محلول جلبک دریایی خیس کنید. هورمون های موجود در جلبک دریایی ممکن است به تحریک ریشه ها برای رشد کمک کنند. جلبک دریایی را همچنین می‌توانید به صورت محلول پاشی روی سطح و زیر برگها اسپری نمایید. این کار نباید بیش از یک بار در ماه انجام شود. افزودن یک ماده همراه مانند ادجوانت ها برای کمک به پخش یکنواخت محلول روی سطح برگ کمک می کند. هنگام خرید کود جلبک دریایی، به مشخصات و ویژگی های آن توجه کنید.
قبل از کاشت:
در صورت استفاده از این کود در زمان کاشت، می توان آن را به عنوان یک چالکود در زیر خاک قرار داد. این کار معمولا قبل از فصل کاشت همراه با شخم زدن انجام می شود تا فسفر به طور مستقیم در دسترس ریشه های گیاهان قرار گیرد.
در حال رشد:
این کود می تواند در طول فصل رشد گیاهان نیز به عنوان کود تکمیلی استفاده شود. معمولا در دوره های اولیه رشد گیاهان، که نیاز به رشد ریشه دارند، مصرف این نوع کود توصیه می شود. همچنین، در دوره های گلدهی و تشکیل میوه نیز استفاده از این کود می تواند مفید باشد.
مخزن: مایع پاشش را در خود جای می دهد. تسمه ها به مخزن متصل می شوند و توسط این تسمه ها مخزن روی پشت فرد قرار می گیرند. این سم پاش شامل مخزن 10-20 لیتری است که توسط دو بند قابل تنظیم حمل می شود.
پمپ : مایع را از مخزن و مسیر میله محلول پاشی به سمت نازل هدیت می کند، این میله پاشش به فرد اجازه می دهد تا نازل را برای پاشش دقیق هدایت کند. سم پاش های کوله پشتی به صورت مکانیکی و توسط افراد کار می کنند، ظرفیت متوسطی دارند و از طریق تسمه های شانه ای حمل می شوند.
سم پاش شارژی: این نوع سمپاش از نوع سم پاش کوله پشتی است که به راحتی روی شانه ها قرار می‌گیرند و فشاری به دست اپراتور نمی‌آورند .پمپ سم پاش شارژی از نیروی باتری لیتیومی و با ولتاژ بالا تغذیه می‌کند. قدرت باتری آن ها حدودا 18 ولت است و برخی از انواع این سم پاش های شارژی، هنگام تمام شدن باطری قابلیت استفاده دستی را نیز دارا هستند.
میزان مصرف هیومیک اسید برای محصولات زراعی دو گرم در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب بوده است که عبارت است از ۵ تا ۶ کیلوگرم در هکتار، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع برای این محصولات با نسبت ۵۰ میلی لیتر در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب است. برای باغات میزان مصرف هیومیک اسید در این مورد بسته به سن درختان بین ۶ تا ۸ کیلوگرم در هکتار است، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع با نسبت ۵۰ میلی‌لیتر در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب، یعنی ۳۰ تا ۳۵ لیتر در هکتار است. در گلخانه‌ها به ازای هر هکتار بسته به تراکم کشت 3 تا ۵ کیلوگرم در هکتار است، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع بین 20 تا 30 لیتر بر هکتار مقدار توصیه شده است. برای گیاهان آپارتمانی 2 گرم در یک لیتر آب استفاده شود. به طور کلی برای هر درخت نیز، توصیه میشود ۱۰ تا ۱۵ گرم یا ۵۰ تا ۷۰ سی‌سی (میلی لیتر) اسید هیومیک توصیه میشود.
کودهایDAP : پرمصرف ترین کود فسفر در جهان است. به دلیل محتوای نسبتاً بالای مواد مغذی و خواص فیزیکی عالی آن محبوبیت زیادی دارد،کودهای دی آمونیوم فسفات دارای 20.2 درصد فسفر دارند که به همراه نیتروژن و گوگرد منبع عالی فسفر (P) و نیتروژن (N) برای تغذیه گیاه محسوب می‌شوند.
کودهای MAP: کودهای مونو آمونیوم فسفات تقریبا 22درصد فسفر به همراه گوگرد، نیتروژن و کلسیم به شکل گرانولی دارند.
کودهای SSP : کودهای سوپر فسفات ساده معمولا 8.8% درصد فسفر به شکل گرانولی دارند و حاوی گوگرد و کلسیم نیز می‌باشند.
کودهای NPK : کودهای مرکب نیز نامیده می شوند، حاوی هر سه ماده مغذی نیتروژن، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف هستند. انواع مختلفی از محصولات NPK در جهان بر اساس دستور العمل های مختلف مواد مغذی وجود دارد و اغلب آنها را سفارشی می کنند تا با نیازهای یک محصول یا قطعه زمین خاص مطابقت داشته باشند.
کودهای آمونیوم پلی فسفات: این نوع از کود فسفر بالا با 15درصد فسفر پس از انحلال کامل در آب قابل استفاده است.
کودهای سرک (اوره): حاوی 46 درصد نیتروژن، اوره اسیدیته کمتری نسبت به سایر انواع کودهای نیتروژن دار داشته و از رایج ترین کودهای نیتروژن دار به شمار می‌آید، یک ترکیب ارزان قیمت است که در کودهای مخلوط و همچنین به تنهایی در خاک استفاده شده و یا روی شاخه و برگ اسپری می شود.
کودهای کامل (سه بیست): حاوی 20 درصد نیتروژن به همراه عناصر پرمصرف فسفر و پتاسیم با نسبت برابر
کودهای نیترات آمونیوم: حاوی 25 درصد نیتروژن است. در این نوع کود هم نیترات و هم آمونیوم موجود است و از کودهای محلول در آب می باشند به همین دلیل به راحتی در دسترس گیاهان قرار می‌گیرند.
سولفات آمونیوم: حاوی21 درصد نیتروژن است. آمونیاک موجود در سولفات آمونیوم بلافاصله پس از استفاده توسط خاک جذب شده و شسته نمی شود. در طول تثبیت، آمونیاک مقداری معادل با تثبیت، کلسیم از خاک آزاد می کند لذا آمونیوم موجود در این کود باعث کاهش مقدار کلسیم ذخیره شده در خاک می شود.
این کودها برای اکثر شرایط اقلیمی و انواع خاک ها مناسب هستند. اگرچه اکثر گیاهان برای رشد به کود نیتروژنی نیاز دارند، اما مقدار زیاد آن می تواند باعث سوختگی گیاه شود که ممکن است منجر به تغییر رنگ برگ ها و حتی مرگ گیاه شود لذا از مصرف بی رویه کودهای نیتروژنه باید خودداری نمود و میزان استفاده از کودها با توجه به نوع گیاه، وسعت محل کشت وآنالیز آزمایش خاک و برگ توسط کارشناس تعیین گردد.
1. زمان مصرف:
قبل از کاشت:
در صورت استفاده از این کود در زمان کاشت، می توان آن را به عنوان یک چالکود در زیر خاک قرار داد. این کار معمولا قبل از فصل کاشت همراه با شخم زدن انجام می شود تا فسفر به طور مستقیم در دسترس ریشه های گیاهان قرار گیرد.
در حال رشد:
این کود می تواند در طول فصل رشد گیاهان نیز به عنوان کود تکمیلی استفاده شود. معمولا در دوره های اولیه رشد گیاهان، که نیاز به رشد ریشه دارند، مصرف این نوع کود توصیه می شود. همچنین، در دوره های گلدهی و تشکیل میوه نیز استفاده از این کود می تواند مفید باشد.
2. مقدار مصرف:
مقدار مصرف این کود بستگی به نوع خاک، نیاز گیاه، نوع محصول و نظر کارشناس دارد. همچنین میزان مصرف این نوع کودها با توجه به نوع کود فسفر بالا که به شکل پودری، مایع یا گرانوله باشد و نحوه مصرف آن که به‌صورت آبیاری ، محلول پاشی و یا مصرف خاکی استفاده شود متفاوت است.
3. نحوه مصرف:
کود فسفر بالا میتواند به صورت مستقیم به خاک اضافه شود. در صورت استفاده قبل از کاشت، می توان آن را به عنوان چالکود در زیر خاک قرار داد.
میتوان این کود را به صورت پخش سطحی روی خاک قرار داد که با آبیاری وارد خاک شود. در این روش، توصیه می شود کود را به طور یکنواخت روی سطح خاک پخش کنید.
در صورت استفاده از کود فسفر بالا در طول فصل رشد، می توانید آن را به صورت محلول پاشی نیز روی برگ های گیاهان استفاده کنید.